Paul Rosenmöller en Geert Mak

In dit programma van de Ikon bezocht Paul Rosenmöller met Geert Mak een aantal plekken in Europa die belangrijk voor hem zijn. Uitgezonden op 11 december 2004.

"Ik schaam me ervoor dat dit mooie, vriendelijke, tolerant denkende Nederland in vier jaar tijd een mate van godsdienststrijd en buitenlanderhaat heeft ontwikkeld die zelfs in Oostenrijk niet gepresteerd is. Dat er opeens een dampigheid is bovengekomen, waarvan ik wist dat ie in Nederland heerste, maar waarvan ik me toch lam schrok."

Mak maakte met boeken als Hoe God verdween uit Jorwerd , De eeuw van mijn vader en In Europa geschiedenis toegankelijk voor een breed publiek. In de uitzending toonde Mak zich ook een maatschappelijk betrokken schrijver die zich opwindt over het heersende politieke klimaat in Nederland.

Presentator Paul Rosenmöller bezocht met hem een aantal plekken die belangrijk zijn voor de schrijver. Een van die plekken is het War Cabinet in Londen van waaruit Churchill in de Tweede Wereldoorlog de strijd tegen de Duitsers leidde. Mak verklaarde altijd gefascineerd te zijn geweest door Churchill. "Als deze man er destijds niet was geweest, dan hadden we nu waarschijnlijk onder een kleinzoon van Goebels gezeten."

Jorwerd
De schrijver ging ook terug naar Jorwerd, het Friese dorp dat hij onsterfelijk maakte met zijn boek Hoe God verdween uit Jorwerd. Hij vertelde hoe hij te werk is gegaan bij het researchen en schrijven en bezocht met Rosenmöller het huisje waarin hij destijds vier maanden bivakkeerde. Echt thuis was Mak in 'zijn' stad Amsterdam. Varend op een bootje in de grachten vertelde hij welke lessen hij heeft getrokken uit het bestuderen van de geschiedenis. "We zijn er zo aan gewend dat het altijd maar beter gaat, dat we het niet kunnen accepteren als het slechter gaat. Van de geschiedenis leer je, dat er steeds weer lange perioden van recessie zijn, generaties lang, eeuwen lang. Tijden waarin het allemaal steeds minder wordt en waarin er oorlogen zijn. De 21ste eeuw wordt geen leuke eeuw. Ik zal werkelijk in mijn handen knijpen wanneer in de hemel zal blijken – als ik daar kom – dat onze kleinkinderen en achterkleinkinderen een beetje aardig door die eeuw gescharreld zijn."

Interviews en presentatie: Paul Rosenmöller; research: Saskia de Boer en Henriëtte Smit; productie: Marie-Louise van Agtmael; camera: Peter van der Linden, Tijn van Neerven; geluid: Geert Poelgeest; montage: Paul Vleeshouwers; audio-nabewerking: Ruud de Boer; samenstelling en regie: Hans Hermans; eindredactie: Lioni Schrederhof

Klikt u hier om de uitzending via de site van Ikon te bekijken.

Gerelateerd aan de thema's uit de uitzending met Paul Rosenmöller is de bundel De goede stad, die tijdens de Boekenweek 2007 verschijnt. De verhalen zijn veelal geconcentreerd rond een historische persoon – soms zijn het tegelijk kleine levensschetsen van figuren die bepalend waren voor ‘ons fatsoen als natie’. Tegelijk geeft de bundel een tijdsbeeld van het afgelopen decennium: het einde van de gouden jaren van de journalistiek, de uitholling van de journalistiek die al in de jaren negentig merkbaar werd, Fortuyn en de ontzuiling, de opkomst van het ‘wij’ en ‘zij’-denken, de nieuwe historische fase die we met de eenentwintigste eeuw betreden – inclusief het einde van de Amerikaanse hegemonie.