Overig

Eindelijk sprak de krekel

Waarom won Syriza? Geert Mak: 'Het sprookje van de krekel en de mier heeft het Europese project enorme, wellicht zelfs onherstelbare schade toe gebracht.'  Lees meer >

De grote Prins Bernhard Cultuurfonds Prijs 2017 voor Geert Mak

De grote Prins Bernhard Cultuurfonds Prijs 2017 voor Geert Mak. Lees meer >

Het burgerschap van Henk Hofland

“Vriendschap is een geheim dat duizend en één tonen en kleuren kent, naar ieders smaak. Je hebt sportvriendschappen en werkvriendschappen, reisvriendschappen en uithuilvriendschappen, geborgen en beknelde vriendschappen, foute vriendschappen en saaie, nabije en weggevlogen. Lees meer >

De Mercator Sapiens: over graaien en vertrouwen

'We weten allemaal hoe het de Mercator Sapiëns, de Wijze Koopman, uiteindelijk is vergaan. Vanaf het eind van de 17e eeuw kwam het steeds vaker voor dat stedelijke ambten tussen de regentenfamilies werden verhandeld, dat het forse honorarium werd opgestreken en dat het feitelijk werk werd uitbesteed aan zetbazen...'   Lees meer >

Nieuwe flessenpost I - Herhaalt alles zich?

Lees ook de NIEUWE FLESSENPOST II 'Herhaalt alles zich?' Wat niemand ooit verwachtte is toch gebeurd: we zijn in Nederland opnieuw in een halve godsdienststrijd beland. Lees meer >

Friese notities - een land in overgang

Het was exact veertig jaar geleden dat ik uit Leeuwarden vertrok naar de Randstad, en nu was ik terug. Voor het eerst fietste ik weer over de Westersingel, de Willemskade en de Beursbrug, zoals ik dat mijn hele jeugd had gedaan. Het was in de zomer van 2005. Mijn hoofd klotste van valse sentimenten, en voortdurend zag ik de stad als door een vlies, een halfdoorzichtig scherm waarop beelden uit het verleden waren geëtst. Lees meer >

De eerste versie van geschiedenis

Inleiding bij het zomernummer van het Historisch Nieuwsblad, onder het gasthoofdredacteurschap van Geert Mak. Thema: Verslaggevers van de 20ste eeuw. Lees meer >

Toch weer die jaren dertig

Job Cohen haalde een herinnering aan zijn joodse moeder op, hoe ze rond het uitbreken van de oorlog meemaakte dat ze langzaamaan werd buitengesloten. Hij zag zoiets nu weer gebeuren, maar dan met de moslims. Dat had hij beter niet kunnen doen. Lees meer >

De dichter op de locomotief

Bij de herdenking van de zeventigste sterfdag van Joseph Roth – Gent, 28 mei 2009. Lees meer >

De grijze hutkoffer

'De herinnerde oorlog, die oorlog aan de eettafel heeft de naoorlogse generatie veel meer bepaald dan we ons realiseren,' zei Geert Mak op 15 augustus 2018, tijdens jaarlijkse herdenking van de Japanse capitulatie in Nederlands-Indië. 'Ook in politiek opzicht. Wij waren en zijn immers, ondanks al onze verschillen, er diep van doordrongen hoe belangrijk vrede is, en hoe broos.' Lees meer >

Geert Mak wint de Gouden Ganzenveer 2016

Geert Mak heeft de Gouden Ganzenveer 2015 gewonnen. De Academie De Gouden Ganzenveer eert  Mak vanwege zijn zeldzame betrokkenheid bij de nationale en internationale geschiedenis en actualiteit. Lees meer >

This dinner is over

Europa-lezing tijdens de Leipziger Buchmesse – Leipzig, 12 maart 2009 Lees meer >

Nieuwe flessenpost II - Wie bestormt de Bastille?

Dierbare oom Petrus, Ja, daar staat u dan weer, op die oude foto die de Leeuwarder archivarissen voor me opdoken. U ging op die dag, ergens in 1941, met pensioen, na meer dan veertig jaar voor de klas te hebben gestaan. Schoolmeester, dat was voor u een roeping, en je ziet aan de gezichten op deze foto dat uw collega’s er net zo over dachten. Lees meer >

De smaak van de tijd. Over de kronieken van Samuel Montag.

Montag's kronieken vormen een boek dat gaat over het plankton van de geschiedenis. Een boek over de mini-gebeurtenissen die de grote verhalen voeden, de kleinigheden die alles zeggen, de zo snel vergeten lijfgeur van het verleden. Lees meer >

Prins Bernhard Cultuurfondsprijs wordt besteed aan het Geert Mak Fonds

Het grootste deel van de Prins Bernhard Cultuurfondsprijs wordt besteed aan het Geert Mak Fonds voor non-fictieschrijvers. Lees meer >

DE GRIJZE HUTKOFFER

'De herinnerde oorlog, die oorlog aan de eettafel heeft de naoorlogse generatie veel meer bepaald dan we ons realiseren,' zei Geert Mak op 15 augustus 2018, tijdens jaarlijkse herdenking van de Japanse capitulatie in Nederlands-Indië. 'Ook in politiek opzicht. Wij waren en zijn immers, ondanks al onze verschillen, er diep van doordrongen hoe belangrijk vrede is, en hoe broos.' Gelige foto's, een paar dikke mappen met brieven, ansichtkaarten, wat onduidelijke spullen, flarden van een familieleven. Het is bij mij allemaal weggestopt in één grote grijze hutkoffer. Ik weet dat die er staat, ik kijk er nooit meer in. Mar ik weet heel goed dat in die koffer piepkleine briefjes zitten met optelsommetjes en delingen – de stille getuigen van het onderwijs waarmee de nonnen achter het prikkeldraad stug doorgingen, totdat het papier op was en het schoolbord versleten en ze enkel nog het zand hadden om in te schrijven. Ik weet dat er een zelfgetekend ganzenbord in zit, een jurkje van parachutegoed, een stuk borduurwerk van mijn zus Tineke, en ook een zelfgemaakt kalendertje met opwekkende levensspreuken. Er zit een stukgelezen Bruintje-Beer boekje in waarbij vooral de plaatjes met maaltijden nauwkeurig zijn ingekleurd, die tafels met grote puddingen – 'We konden daar heel lang naar kijken,' vertelde mijn broer Hans later. In een mapje zit een reeks vaardig getekende cartoons op WC papier die mijn vader, legerpredikant aan de Birmaspoorweg, ooit op zijn verjaardag kreeg, 'in technocolor'. En ergens ligt ook een bundel vlekkerige papiertjes met notities als: '3 januari 1943: begraven L.,T., en V. 's Avonds gepreekt. 6 januari: vanmorgen begraven D met drie anderen. 9 januari: voor troost speelt Wim Kan vlak naast het hospitaal. 14 januari: LvdB bezweken: 'Groeten aan vrouw en kind.' Ja, dat woont allemaal in die grijze hutkoffer. Ik ben van naderhand, ik hoor, net als de meesten van u, tot de generatie met enkel nog dit soort koffers op zolder. We hebben het niet meer meegemaakt maar we groeiden vaak wel op in gezinnen die min of meer ontheemd waren en die met veel moeite en pijn een nieuw thuis probeerden te scheppen – niet zelden vermengd, trouwens, met een stevige portie nostalgie, want hoe verleidelijk is het niet om de film almaar opnieuw terug te draaien en om tien of twintig of honderd jaar geschiedenis stomweg te ontkennen. We hadden te maken met gezinsleden die soms zwaar beschadigd waren. Mijn broers en zus waren vooral weer overlevers, dat had je ook. Lees meer >